سرپُل یکی از ۳۴ ولایت کشور افغانستان بوده که مرکز این ولایت شهر سرپل میباشد.
ولایت سرپل در شمال ولایت غور، در جنوب ولایت جوزجان، در شرق ولایت فاریاب و در غرب ولایت سمنگان قرار دارد.
مساحت این ولایت ۱۵٫۹۹۹٫۲ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۵۰۵٫۴۰۰ نفر است. فاصله ولایت سرپل از مرکز افغانستان (شهر کابل) ۶۰۳ کیلومتر میباشد. این ولایت تا سال ۱۳۶۷هجری شمسی جزئی از ولایت جوزجان محسوب میشد، اما در این سال بر اساس تقسیماتی که صورت گرفت، ولایت سرپل از جوزجان جدا شد و به صورت یک ولایت مستقل درآمد.
جغرافیای ولایت سرپل:
مجموعه مساحت این ولایت در حدود ۱۶۳٬۸۵۶ کیلومتر مربع از مساحت افغانستان را احتوا نموده‌است. این ولایت در دامنه شمال تیر بند ترکستان موقیعت داشته و بین ۳۵ درجه و ۳۰ دقیقه شرقی تا ۳۶ درجه و ۱۳ دقیقه شمالی و ۶۶ درجه و ۳۰ دقیقه جنوبی و ۶۵ درجه و ۲۹ دقیقه شرقی واقع است و ارتفاع ان از سطح دریا در مناطق هموار از ۶۴ متر تا ۱۷۵۰ متر در مناطق کوهستانی میرسد.
همچنین ۷۵٪ اراضی خاک ولایت سرپل کوهستانی یا نیمه کوهستانی و صرف ۱۴٪ دیگر آن اراضی هموار میباشد و مطباقی ان یعنی ۱۱٪ باقی مانده ساحات جنگلی، نیمه هموار و … میباشد.
مردم ولایت سرپل:
نفوس ولایت سرپل طبق آمار احصائیه نفوس کشور در سال ۱۳۸۸ حدود ۵۰۵٬۴۰۰ تن میباشد. اما گزارش همبستگی ملی، نفوس این ولایت ۷۱۱٬۶۰۰ تخمین زده اند.
ولایت سرپل در زون شمال کشور موقعیت دارد، سابق یک ولسوالى ولایت جوزجان بود و درسال ١٣٦٧ به سطح ولایت ارتقا کرد. این ولایت از هفت ولسوالى( کوهستانات، سوزمه قعله، سنچارک، گوسفندى، صیاد و بلخاب) تشکیل گردیده و مرکز آن نیز سرپل میباشد.
ولایت سرپل در بین ٣٥ درجه و ٣٠ دقیقۀ شرق، ٣٦ درجه و ١٣ دقیقۀ شمال، ٦٦ درجه و ٣٠ دقیقۀ شرق و ٦٥ درجۀ و ٢ دقیقۀ شرق موقعیت دارد و از سطح بحر ٦٤٠ متر ارتفاع دارد.
این ولایت در شمال با ولایت جوزجان، در شرق با بلخ، در جنوب با غور و بامیان ، درغرب با فاریاب و در جنوب شرق با ولایت سمنگان همسرحد است.
ولایت سرپل در ٦٠٣ کیلومترى کابل موقعیت دارد و از ولایات درجۀ سه کشور شمرده میشود. این ولایت از بابت ساختار جغرافیوى یک منطقۀ کوهستانى کشور خوانده میشود که ٧٥ در صد زمین آن از کوه ها ومتباقى آن از زمین هاى هموار تشکیل گردیده است.
مساحت سرپل ۱۶۳۸۵ کیلومتر مربع است و اقوام باشندگان آن از ازبک، پشتون، تاجک، هزاره، بلوچ، ایفاق و بعضى اقوام دیگر افغانستان تشکیل شده که ٩٤ درصد آن در قریه جات و متباقى آن در شهر زندگى دارند.
سرپل از ولایات است که معادن نفت و مس در آن بیشتر است.
قتصاد و تجارت:
روند اقتصادى سرپل هنوز هم تاحدى توقع پیشرفت نکرده و هنوز هم مشکلات اقتصادى مردم از طریق کشت و زراعت حل میگردد و تجارت هنوز هم شکل سابقه و دهاتى دارد.
ولایت سرپل در گوشۀ شاهراه بزرگ شمال موقعیت دارد که از اثر آن وضعیت تجارتى نیز در آن از رشد باز مانده است.
بازار مرکز سرپل از چند دکان و مارکیت کوچک و بزرگ تشکیل شده که یک ولایت مصرفى ولایات شمال به ویژه شهر مزارشریف خوانده میشود. بخش اعظم مواد فروشى این بازرا از محصولات زراعتى قریه جات و مناطق دور دست تهیه میشود.
اما اخیراً یک سلسله امیدوارى ها پیدا شده که وضعیت اقتصادى و تجارى این ولایت با استخراج معادن نفت پیشرفت خواهد کرد.
دریا ها و بند ها :
دو دریا موسوم به تور و سپین در سرپل جریان دارد که زمین هاى زراعتى از آن آبیارى میشود.
در فصل زمستان آب این دریاها کمى خوب ؛ اما در فصل تابستان که نیاز به آبیارى زمین هاى زیات میشود، کفایت نمى کند.
کار روى سیستم قطریى آبیارى زمین نیز در این ولایت جریان دارد و اگر تطبیق گردد، پس بخش زیاد زمین هاى خاره سرسبز خواهد شد.
زراعت :
هر چند کوها و تپه هاى خاکى در این ولایت وجود دارد ؛ اما زمین هاى زراعتى و هموار نیز در آن موجود است.
در مجموع ١١١٠٠٠ هکتار زمین زراعتى ، ٥٠٠٠٠ هکتار زمین آبى ، ٦٠٠٠٠هکتار زمین للمى و ١٨٠٠٠ هکتار باغات در این ولایت وجود دارد.
مزارع گندم، جو ، جوار، انگور، زغر، کنجد ، خربوزه و تر بوز در این ولایت وجود دارد؛ اما علاوه بر آن بخش مالدارى نیز در این ولایت رشد کرده و برخى بیشتر مردم دهات نیازى اقتصادى خود را از نگهدارى گوسفندها مرفوع میسازند.
معادن:
ولایت سرپل داراى مواد نفت و معادن میباشد. ظرفیت چاه هاى موجود نفتى در این ولایت ٢،٨ میلیون متر مکعب تخمین شده است.
چاه هاى مشهور نفتى این ولایت عبارت است از :
معدن نفتى انگوت که ١٥ نقطۀ تفحصاتى استخراجى دارد. معدن نفت قشقرى که ١٠ نقطۀ تفحصاتى استخراجى دارد.معدن آق دریا که ٨ نقظه تفحصاتى استخراجى دارد و معدن بازار کمى نفتى که ٨ نقطۀ تفصحاتى استخراجى دارد.
کلتور:
فعالیت هاى کلتورى و فرهنگى در ولایت سرپل نسبت به سایر ولایت کمرنگ است. هر چند بخش رادیو تلویزیون ملى در این ولایت فعالیت دارد ؛ اما نمایندگى هاى رسانه هاى دیگر در این ولایت صفر است ؛ اما یکتعداد رسانه ها و نهاد هاى محلى در این ولایت فعالت دارد.
در این ولایت علاوه بر تلویزیون ملى، برنامه هاى تلویزیون هاى طلوع ، اریانا و شمشاد نیز در این ولایت دیده میشود.
علاوه بر آن یک رادیو محلى موسوم به بانو نیز دراین ولایت فعالیت دارد. علاوه بر رادیو یکتعداد گاهنامه ها چون پیام شورا، سیماى زن، آینۀ زن، امبیر و سرپل نیز در این ولایت فعالیت دارد.
اتحادیه کلبۀ سبز، کهکشان و نهاد قلم از نهاد هاى است که از آن نام گرفته میتوانیم .
سایت شهر بلخاب کلیک کنید
